Η Μάχη της Αλαμάνας
Στις αρχές Απριλίου του 1821 η Στερεά Ελλάδα βρισκόταν σε επαναστατικό αναβρασμό, όπως και ο Μοριάς. Ο Αθανάσιος Διάκος είχε καταλάβει τη Λιβαδειά, τη Θήβα και την Αταλάντη. Τα κακά μαντάτα δεν άργησαν να φθάσουν στον διοικητή της Πελοποννήσου Χουρσίτ Πασά ο οποίος βρισκόταν στην Ήπειρο, επικεφαλής στρατευμάτων για να τιμωρήσει τον Αλή Πασά, που έδειχνε τάσεις αυτονομίας από τον Σουλτάνο. Ο Χουρσίτ διέταξε τον Ομέρ Βρυώνη και τον Κιοσέ Μεχμέτ να καταστείλουν την Επανάσταση στη Ρούμελη και στη συνέχεια να προχωρήσουν από δύο κατευθύνσεις προς την Πελοπόννησο, για την άρση της πολιορκίας της Τριπολιτσάς. ο Ομέρ Βρυώνης και ο Κιοσέ-Μεχμέτ πασάς κατέβηκαν με 9.000 άνδρες από την Θεσσαλία και στις 17 Απριλίου του 1821 στρατοπέδευσαν στο Λιανοκλαδι. Ο Αθανάσιος Διάκος, ο Πανουργιάς και ο Γιάννης Δυοβουνιώτης με περίπου 1.500 αρματολούς συμφώνησαν να καταληφθούν οι δύο δρόμοι που οδηγούσαν, ο πρώτος στη Λοκρίδα και στη Βοιωτία και ο δεύτερος στη Φωκίδα. ο Δυοβουνιώτης κατέλαβε με 400 άνδρες τη γέφυρα του Γοργοποτάμου και ο Πανουργιάς με εξακόσιους κατευθύνθηκε στο χωριό Μουσταφά μπέη και στη Χαλκωμάτα. Ο Διάκος με περίπου 500 άνδρες ανέλαβε να υπερασπιστεί τη γέφυρα της Αλαμάνας και τα Πουριά, από όπου περνούσε ο δρόμος που οδηγούσε στις Θερμοπύλες. Το πρωί της 23ης Απριλίου οι Τούρκοι επιτίθενται ταυτόχρονα και στα τρία σώματα των επαναστατών. Ο Πανουργιάς και ο Δυοβουνιώτης υποχρεώνονται να υποχωρήσουν, προ των υπέρτερων δυνάμεων του Ομέρ Βρυώνη, με συνέπεια ο κύριος όγκος των Οθωμανών υπό τον Κιοσέ Μεχμέτ να επιπέσει επί του Διάκου στην Αλαμάνα. Ο Διάκος αρνείται να φύγει και να σωθεί, όπως τον προέτρεψαν οι συμπολεμιστές του και ως άλλος Λεωνίδας με μόνο 48 άνδρες μένει και πολεμά μέχρις εσχάτων. Κατά τη διάρκεια της μάχης το σπαθί του σπάει κι ένα εχθρικό βόλι τον τραυματίζει στον δεξιό ώμο, στο οποίο κρατούσε το πιστόλι. Πέντε Τουρκαλβανοί ορμούν στο χαράκωμά του και τον συλλαμβάνουν αιχμάλωτο. Ο επίλογος της μάχης, που στοίχισε τη ζωή σε 200 Έλληνες και 500 Οθωμανούς, γράφτηκε την επομένη ημέρα. Ο Διάκος μεταφέρθηκε στη Λαμία σιδηροδέσμιος Στη Λαμία εντυπωσίασε τον Ομέρ Βρυώνη τόσο που θέλησε να τον προσλάβει στην υπηρεσία του και του έταξε να τον κάνει αξιωματικό στον στρατό του.
Ο Διάκος αρνήθηκε απαντώντας: ?Ούτε σε δουλεύω πασά, ούτε σ? ωφελώ κι αν σε δουλέψω?. Ο Βρυώνης τότε προσφέρθηκε να του σώσει τη ζωή αν αλλαξοπιστούσε. Ο Διάκος απάντησε: «Πάτε κι εσείς στην πίστη σας μουρτάτες, να χαθείτε. Εγώ γραικός εγεννήθηκα, γραικός θελ? να αποθάνω!». Τότε ο Βρυώνης τον απείλησε πως θα τον εξοντώσει, αλλά ο γενναίος Διάκος απάντησε: ?Η Ελλάς έχει πολλούς Διάκους?. Αποφάσισε τότε να τον παλουκώσουν (να τον σουβλίσουν ζωντανό). Η απάντηση του Διάκου ήταν: «Για ιδές μωρέ καιρό που διάλεξε, ο Χάρος να με πάρει, τώρα π? ανθίζουν τα κλαριά και βγάζει η γης χορτάρι». Ο μαρτυρικός θάνατος του Διάκου ατσάλωσε τους επαναστάτες, παρά την ήττα και την καταστροφή στην Αλαμάνα. Οι δύο πασάδες, παρά τη νίκη τους επί του πεδίου της μάχης, δεν πέτυχαν τους αντικειμενικούς τους στόχους. Η καθυστέρηση στην Αλαμάνα έδωσε τον απαραίτητο χρόνο στον Οδυσσέα Ανδρούτσο να οργανώσει την αντίσταση στο χάνι της Γραβιάς και να εκδικηθεί τη θυσία του Διάκου και των συμπολεμιστών του.
Πηγή: https://www.sansimera.gr
