Επαφή Ποντίων Ανταρτών με τον Ελληνικό Στρατό
Το καλοκαίρι του 1921 μια ομάδα ανταρτών κατόρθωσε να περάσει τις τουρκικές γραμμές και να συναντηθεί με τον αρχιστράτηγο του ελληνικού στρατού στην Μικρά Ασία Παπούλια. Η συνάντηση έγινε στις 21 Ιουνίου στο Ιλνάρ Κατραντζί κοντά στον Σαγγάριο. Οι 18 Πόντιοι αντάρτες ήρθαν σε επαφή με τον ελληνικό στρατό με την βοήθεια του λοχαγού Χρυσόστομου Καραίσκου. Οι αντάρτες που προερχόταν από τα βουνά του Τοπ Τσαμ πρόσφεραν στον ελληνικό στρατό 3960 χρυσές λίρες. Το ποσό αυτό συγκεντρώθηκε με έρανο από τους πρόσφυγες που είχαν συγκεντρωθεί στο Τοπ Τσαμ. Οι καπετάνιοι ζήτησαν από τον αρχιστράτηγο Παπούλια ενίσχυση με όπλα και πολεμοφόδια. Επίσης ζήτησαν να τους ενισχύσει για λίγες μέρες ένα σύνταγμα πεζικού και λίγο ιππικό για να χτυπήσουν τους Τούρκους στα νώτα τους.
Ο Παπούλιας δεν ανέλαβε την ευθύνη να ενισχύσει τους αντάρτες χωρίς την έγκριση της Αθήνας. Μια μεγάλη ευκαιρία να συνεργαστεί ο ελληνικός στρατός με τους αντάρτες του Πόντου και να εκμεταλλευτεί τις δυνατότητες τους προκαλώντας πλήγμα στον Κεμάλ χάθηκε. Η ατολμία της στρατιωτικής ηγεσίας και η έλλειψη σχεδιασμού από μέρους της ελληνικής κυβέρνησης στέρησαν τον ελληνικό στρατό από σημαντικό πλεονέκτημα .Η απασχόληση μεγάλων Τουρκικών δυνάμεων από τους Πόντιους αντάρτες Θα ανακούφιζε τον ελληνικό στρατό από την μεγάλη πίεση που άρχισε πλέον να του ασκούν οι Τούρκοι.
Την ίδια περίοδο ισχυρές Τουρκικές δυνάμεις επιτέθηκαν στο Τοπ Τσαμ για να διαλύσουν τους αντάρτες και να εξασφαλίσουν τα νώτα τους. Οι Πόντιοι αντιστάθηκαν σθεναρά προκαλώντας μεγάλες απώλειες στον Τουρκικό στρατό. Οι τούρκοι αναγκάστηκαν τον Φεβρουάριο του 1922 να κλείσουν ανακωχή με τους αντάρτες γιατί ετοίμαζαν την μεγάλη αντεπίθεση εναντίον των ελλήνων. Από τα παραπάνω καταλαβαίνει κανείς πως αν συνεργαζόταν μεθοδικά αντάρτες και ελληνικός στρατός θα κατάφερνε καίρια πλήγματα στον Κεμάλ. Η υποχώρηση του ελληνικού στρατού και η συντριβή του είχε ως αποτέλεσμα ο Κεμάλ να ελευθερώσει δυνάμεις από το ελληνικό μέτωπο για να το χρησιμοποιήσει εναντίον των ανταρτών. Ήταν θέμα χρόνου η κατάρρευση του αντάρτικου του Πόντου.
Πηγή NASIONAL GEOGRAPHIK Ο Μεγάλος Ξεριζωμός 1922
